Celebracja misterium paschalnego

Triduum Paschalne, Triduum Sacrum (z łac. triduum – trzy dni), to najważniejsze wydarzenie w roku liturgicznym katolików, którego istotą jest celebracja misterium paschalnego: męki, śmierci i zmartwychwstania Chrystusa.
Triduum rozpoczyna się w Wielki Czwartek uroczystą Eucharystią Wieczerzy Pańskiej, a jego zakończenie następuje
w Niedzielę Wielkanocną. W tych szczególnych dniach jesteśmy zaproszeni do odnowienia naszej wiary.

 

Wielki Czwartek | Uroczysta Eucharystia Wieczerzy Pańskiej

Msza sprawowana w wieczór Wielkiego Czwartku przypomina ową Ostatnią Wieczerzę, kiedy to Pan Jezus tej nocy, której był wydany i umiłował swoich na świecie do końca, ofiarował Bogu Ojcu pod postaciami chleba i wina swoje Ciało i swoją Krew,
dał apostołom do spożywania oraz im i ich następcom w kapłaństwie nakazał, aby je ofiarowali (Kalendarz liturgiczny
Diecezji Tarnowskiej 2021).

Ten dzień jest wejściem w tajemnicę Wieczernika, gdzie Chrystus ustanowił sakramenty Eucharystii i Kapłaństwa.
Ma nam przypominać Jezusa, który działa przez swój Kościół i sakramenty.

Gromadzimy się wokół ołtarza, tego samego dnia, w którym Pan Jezus spożywał w Wieczerniku Paschę ze swymi uczniami. Do uroczystego „Chwała na wysokości Bogu” grają organy, które milkną aż do uroczystości paschalnej w Wielką Sobotę. W kościele odczytywana jest Ewangelia opisująca moment obmycia nóg apostołom. Jest to znak pokory Jezusa i zaproszenia każdego z nas do udziału w Jego Chwale. Jest to także zaproszenie dla chrześcijan do miłości na wzór naszego Zbawiciela. Dlatego w wielu kościołach podobnie umywa się nogi mężczyznom, chcąc pokazać ten znak pokory wszystkim wierzącym.

Kontynuacją Eucharystii jest procesja do ciemnicy, która symbolizuje Ogród Oliwny, gdzie trwa adoracja, do której zaproszony
jest każdy z nas, aby trwać na modlitwie z Jezusem i apostołami. Ołtarz zostaje ogołocony z wszelkich ozdób i obrusów,
na znak ogołocenia Chrystusa.

Wielki Piątek

W tym dniu, w którym „Chrystus został ofiarowany jako nasza Pascha”, Kościół rozmyślając nad Męką swojego Pana
i Oblubieńca oraz adorując Krzyż, wspomina swoje narodzenie z boku Chrystusa umierającego na Krzyżu i wstawia się
do Boga za zbawienie całego świata (KLDT2021).

To dzień postu i modlitwy, w którym obowiązuje zachowanie postu ścisłego i wstrzemięźliwości od potraw mięsnych.
W kościołach ludzie gromadzą się na modlitwę przy ciemnicy, aby w ciszy odkrywać swoje serce przed Bogiem.
Zgodnie z najdawniejszą tradycją Kościół nie sprawuje w tym dniu Eucharystii. Najważniejszym aktem tego dnia
jest adoracja Krzyża i rozważanie Męki Pańskiej.

Liturgię rozpoczyna się pod wieczór. Kapłan wchodzi w ciszy do kościoła i pada twarzą przed ołtarzem, na którym nie ma obrusa i innych ozdób. Po krótkiej modlitwie, bez znaku krzyża rozpoczyna się liturgia, która jest kontynuacją naszego czuwania. Następuje liturgia Słowa. W centrum jest Męka Chrystusa. Odczytuje się Ewangelię św. Jana, w której wsłuchujemy się w opis Męki Chrystusa. Po proklamacji Męki Pana naszego, Jezusa Chrystusa, następuje modlitwa powszechna, w której Kościół modli się za zbawienie całego świata. W uroczystej procesji, wnoszony jest Krzyż, który kapłan odsłania, śpiewając:
„Oto drzewo Krzyża, na którym zawisło Zbawienie świata”. I odpowiada cały kościół, chcący wejść w tę tajemnicę Męki:
„Pójdźmy z pokłonem”. Następuje adoracja Krzyża. Każdy obecny może podejść i pokłonić się przed Krzyżem.

Po modlitwie „Ojcze nasz” udzielana jest Komunia święta, a po niej wystawia się Najświętszy Sakrament w monstrancji okrytej welonem (symbolizującym całun, w jaki zawinięto ciało Jezusa) i przenosi się w procesji do grobu.
To w tym miejscu gromadzimy się na modlitwę i czuwanie.

Wielka Sobota

Wielką Sobotę Kościół trwa przy grobie Pańskim, rozważając Mękę i Śmierć Chrystusa oraz Jego zstąpienie do otchłani,
a także w modlitwie i poście oczekuje na Jego Zmartwychwstanie (KLDT2021).

Cisza. Przejmująca cisza, w której trwamy na modlitwie z Maryją. Ona jedna, zachowała wiarę i trwała na modlitwie.

W tym dniu w wielu kościołach święcimy pokarmy na stół wielkanocny.
Z racji pandemii, święcenie odbywać się będzie na zewnątrz kościoła.

Liturgia paschalna

Ta noc jest czuwaniem na cześć Pana. Wigilia sprawowana tej nocy upamiętnia świętą noc zmartwychwstania Pana (KLDT2021).

Rozpoczyna się po zmroku. Jest to najważniejsza liturgia Kościoła. Pascha Pana – Przejście ze śmierci do Życia.
Z ciemności do Światła. Liturgia tej nocy ma cztery części.

Obrzęd Światła. Święci się ogień i Paschał, który wnoszony jest do kościoła i obwieszcza się wszystkim: „Światło Chrystusa”. Wszyscy odpowiadamy: „Bogu niech będą dzięki”. I światło coraz bardziej wypełnia świątynię. Zapala się świece
i kapłan śpiewa starożytny hymn pochwalny – Exsultet, w którym obwieszcza się zwycięstwo Życia na śmiercią
– Chrystusa, który jest Światłem świata.

Liturgia Słowa. Liturgia prowadzi nas dalej przez czytania z Pisma Świętego. Wsłuchanie się w czytania, prowadzi nas w tę noc przez dzieje zbawienia. Od stworzenia świata, poprzez przejście narodu wybranego przez Morze Czerwone, aż po zapowiedzi proroków zwiastujących zwycięstwo Chrystusa nad grzechem i śmiercią.

„Gloria” wprowadza nas w czytanie z Nowego Testamentu i uroczyste, pełne radości Alleluja, które nas otwiera na Słowo Ewangelii (od tego momentu ponownie zaczynają bić dzwony, można z powrotem grać na organach).

Po kazaniu następuje liturgia chrzcielna. Odmawia się modlitwę nad wodą, zanurzając w wodzie paschał. Następnie wszyscy zebrani wyrzekają się Szatana i wyznają wiarę w Jezusa Chrystusa. Jest to nasze świadome odnowienie przyrzeczeń chrztu świętego. W niektórych kościołach w tę świętą noc chrzci się osoby dorosłe, które przyjmują trzy sakramenty:
chrztu, bierzmowania i Eucharystii.

Po pokropieniu wszystkich wodą chrztu, rozpoczyna się liturgia Eucharystii.
Przynosi się dary ofiarne: chleb i wino, które stają się Ciałem i Krwią Chrystusa.

Po Komunii w wielu kościołach wyrusza procesja rezurekcyjna, w której obwieszczamy światu radość ze Zmartwychwstania Chrystusa. Tym samym rozpoczyna się czas Wielkanocy. W naszej parafii rezurekcja odbędzie się zwyczajowo w poranek Niedzieli Wielkanocnej. |oprac. ks. Adam Wójcik|