Święty Jozafat Kuncewicz
Wspomnienie: 12 listopada
Hagiografia pod tym imieniem zna tylko naszego Świętego. Urodził się we Włodzimierzu Wołyńskim w roku 1580.
Pochodził z rodziny mieszczańskiej o nazwisku Kunczyc. Jego ojciec był ławnikiem miejskim. Na chrzcie świętym otrzymał
imię Jan. Jozafat było jego imieniem zakonnym. Rodzice wysłali swojego syna do Wilna, aby tam zdobył odpowiednie wykształcenie potrzebne do wykonywania zawodu kupieckiego. Jednakże inaczej potoczyły się życiowe drogi młodego Jana.
W Wilnie zainteresował się on problematyką unijną, nawiązał kontakty ze środowiskiem prawosławnym, a także katolickim, szczególnie z jezuitami. Oni to poradzili Janowi, aby wstąpił do Zakonu Bazylianów, co uczynił w roku 1604. Tego samego roku Jozafat otrzymał z rąk arcybiskupa Pocieja subdiakonat i diakonat, następnie przez kilka lat spełniał posługi w cerkwi unickiej
oraz studiował filozofię i teologię na Akademii Wileńskiej. W roku 1609 diakon Jozafat przyjął święcenia kapłańskie
i zaraz po święceniach mianowano go mistrzem nowicjatu bazyliańskiego. Za przyczyną Jozafata Kuncewicza powstały nowe klasztory bazyliańskie w Byteniu i Żyrowicach ze sławnym cudownym obrazem Matki Bożej. Siostry bazylianki otrzymały
klasztor w Krasnobrodzie.
W roku 1617 Jozafat osiadł w klasztorze w Byteniu i pełnił tam funkcję mistrza nowicjatu. W tymże roku mianowano go biskupem koadiutorem unickiego arcybiskupa metropolity połockiego. Po śmierci metropolity Gedeona Brolnickiego arcybiskup Jozafat,
nie rezygnując z dotychczasowego życia zakonnego, rozpoczął gorliwą pracę duszpasterską w rozległej unickiej archidiecezji połockiej, mianowicie uporządkował tamtejszą administrację kościelną, dbał o piękno liturgicznych obrzędów, zwizytował wszystkie kościoły, zasłynął jako wybitny kaznodzieja, dbał o poziom życia duchownego i wykształcenie swoich księży. Dla nich wydał Reguły dla kapłanów oraz opracował katechizm. Dzięki gorliwej pracy arcybiskupa Jozafata unię przyjęła prawie cała archidiecezja połocka i mieszkańcy innych regionów. Oczywiście nie podobało się to przeciwnikom unii. Oni to organizowali zamieszki w miastach archidiecezji. Podczas jednej z nich w Witebsku został zamordowany 12 września 1621 roku
arcybiskup Jozafat, a ciało jego wrzucono do Dźwiny. Po kilku dniach je wydobyto i przewieziono do katedry w Połocku.
Kult męczennika rozwijał się bezpośrednio po jego śmierci, zarówno w Kościele unickim, jak i katolickim. Sejm Rzeczypospolitej, a także król Władysław IV Waza starali się o beatyfikację arcybiskupa Jozafata. Beatyfikował go papież Urban VIII
w roku 1643, natomiast kanonizował papież Pius IX w roku 1867.
Ciekawe były dzieje przechowywania relikwii świętego Męczennika, w obawie przed zniszczeniem przechowywano je w kilku miejscowościach na Białorusi, do roku 1667 przebywały u bazylianów w Supraślu, następnie przewieziono je do Połocka, stamtąd do Białej Podlaskiej, w roku 1916 do Wiednia, a od roku 1949 znajdują się w bazylice św. Piotra w Rzymie. Podczas powstania styczniowego ogłoszono Jozafata jego patronem i modlono się do niego, jako do jednego z głównych patronów Polski.
Relikwia lewej ręki Świętego, wraz ze skromnym pierścieniem biskupim, znajduje się w bazylice Serca Jezusowego na Pradze
w Warszawie. Z okazji 300-lecia jego męczeńskiej śmierci, papież Pius XI, wydał specjalną encyklikę ku jego czci, w której napisał: „Nikt chyba nie wsławił bardziej ich imienia (Słowian wschodnich), nikt bardziej nie przyczynił się do zbawienia tych ludów, jak właśnie ów pasterz i apostoł, zwłaszcza gdy swą krew przelał za jedność świętego Kościoła”.
Święty Jan Paweł II nazwał Jozafata Kuncewicza „apostołem pojednania”.
W ikonografii przedstawia się św. Jozafata jako brodatego mężczyznę w wieku dojrzałym, w habicie zakonnym lub stroju biskupim, z krzyżem, pastorałem, palmą męczeństwa i toporem oraz tasakiem, którymi został zabity. |oprac. ks. Maciej Igielski|
ŹRÓDŁA:
W. Zaleski, „Święci na każdy dzień”, wyd. Salezjańskie.
Https://opoka.org.pl/biblioteka/T/TS/swieci/s_jozafat.html.
Ilustracja na stronie głównej >> zobacz