Święta Agnieszka, dziewica i męczennica
Wspomnienie: 21 stycznia

Bibliotheca Sanctorum wymienia pod imieniem Agnieszki: 7 świętych i 7 błogosławionych. Wszystkie jednak biorą swój początek od Agnieszki Rzymskiej. Agnieszka była w starożytności jedną z najbardziej popularnych świętych.

Św. Agnieszka przyszła na świat w Rzymie ok. 291 r., jako córka bardzo zamożnych rodziców stanu szlacheckiego.
Wyróżniała się wielką urodą, lecz jeszcze piękniejszą miała duszę, gdyż już w dzieciństwie ukochała całym swoim sercem
piękną cnotę dziewictwa, a jako 10-letnia dziewczynka złożyła Jezusowi ślub dozgonnej czystości.

Jako 12-letnia dziewczynka, pochodząca ze starego rodu, miała ponieść męczeńską śmierć na stadionie Domicjana
ok. 305 r. Na miejscu „świadectwa krwi” dzisiaj jest Piazza Navona
– jedno z najpiękniejszych i najbardziej uczęszczanych miejsc Rzymu. Tuż obok, nad grobem męczennicy, wzniesiono bazylikę pod jej wezwaniem, w której 21 stycznia – zgodnie ze starym zwyczajem – poświęca się dwa białe baranki.

Według przekazów o rękę Agnieszki, która złożyć miała wcześniej ślub czystości, rywalizowało wielu zalotników, a wśród nich pewien młody rzymski szlachcic oczarowany jej urodą. Ona jednak odrzuciła wszystkich, mówiąc, że wybrała Małżonka, którego nie potrafią zobaczyć oczy śmiertelnika. Zalotnicy, chcąc złamać jej upór, oskarżyli ją, że jest chrześcijanką. Doprowadzona przed sędziego nie uległa ani łagodnym namowom, ani groźbom. Rozniecono ogień, przyniesiono narzędzia tortur, ale ona przyglądała się temu z niewzruszonym spokojem. Wobec tego odesłano ją do domu publicznego, ale jej postać budziła taki szacunek,
że żaden z grzesznych młodzieńców odwiedzających to miejsce nie śmiał się zbliżyć do niej. Jeden, odważniejszy niż inni,
został nagle porażony ślepotą i upadł w konwulsjach. Młoda Agnieszka wyszła z domu rozpusty niepokalana i nadal była czystą małżonką Chrystusa. Zalotnicy znów zaczęli podburzać sędziego. Bohaterska dziewica została wtedy rzucona w ogień, ale kiedy wyszła z niego nietknięta, skazano ją na ścięcie. „Udała się na miejsce kaźni – mówi św. Ambroży – szczęśliwsza niż inne,
które szły na swój ślub”. Wśród powszechnego płaczu ścięto jej głowę. Poszła na spotkanie nieśmiertelnego Małżonka,
którego ukochała bardziej niż życie. Męczeńska śmierć św. Agnieszki była tak niezwykła, że pisali o niej: św. Hieronim,
św. Ambroży, papież św. Damazy, papież św. Grzegorz I Wielki
oraz wielu innych.
Należała do najbardziej znanych świętych w Kościele.

Św. Agnieszka jest przedstawiana przez artystów z barankiem, gdyż łacińskie imię Agnes wywodzi się zapewne od wyrazu „agnus”, oznaczającego baranka. W związku z tym powstał zwyczaj, że przy klasztorze znajdującym się przy bazylice, siostry pielęgnują baranki, które są poświęcane w dzień św. Agnieszki. Z ich wełny zakonnice wyrabiają paliusze, które są przez papieża rozsyłane świeżo mianowanym metropolitom Kościoła katolickiego. Ta jedna z najstarszych rzymskich tradycji nadal
jest kultywowana. Ponadto we wspomnienie św. Agnieszki chrześcijanie w Rzymie przyprowadzają baranki na jej grób.

Relikwie św. Agnieszki zostały umieszczone przy wejściu do katakumb pod jej wezwaniem. Długość korytarzy rozchodzących się w dwóch kondygnacjach wynosi ok. 5 km. Najwcześniejsze wizerunki Świętej spotykamy już w IV w.: w katakumbach Commodilli
i katakumbach św. Pamfilia.

Św. Agnieszka Rzymianka jest patronką ogrodników, młodych par, zaręczonych, ofiar gwałtu, dziewic i harcerzy.

|oprac. ks. Maciej Igielski|

ŹRÓDŁA:

Zyciorysy.info/sw-agnieszka-rzymianka.
Brewiarz.pl/czytelnia/swieci/01-21.php3.

Ilustracja na stronie głównej   >> zobacz