We czwartek 15 września odbędzie się uroczystość patriotyczna dla uczczenia ofiar Zbrodni Ponarskiej i pamięci ojca Władysława Całki (*1897 †1969) – więźnia wileńskich Łukiszek i autora niezwykłego dziennika. Związany rodzinnie z terenem tutejszej parafii redemptorysta był również spowiednikiem i kierownikiem duchowym sługi Bożej Rozalii Celakówny oraz kapelanem wileńskiej organizacji Armii Krajowej.

Uroczystość – zorganizowaną przez Muzeum im. St. Fischera w Bochni – rozpocznie Msza św. w kościele św. Pawła Apostoła, pod przewodnictwem tarnowskiego biskupa pomocniczego Wiesława Lechowicza. Okolicznościowe kazanie wygłosi proboszcz parafii ks. Jan Nowakowski. Swój udział w koncelebrze Eucharystii zapowiedzieli: ks. prof. dr Tadeusz Krahel z Białegostoku, ks. Krzysztof Bojko – kapelan Kresowian oraz redemptoryści – o. Grzegorz Ruszaj z Warszawy, o. Marian Brudzisz z Krakowa i o. Bolesław Słota z Bielska-Białej.

Po Mszy św. uczestnicy przejdą na cmentarz św. Rozalii, gdzie obok grobu o. Władysława Całki zostanie odsłonięta i poświęcona pamiątkowa tablica, na której znajdą się trzy Krzyże Wileńskie z napisem: „Pamięci tysięcy Polaków, którzy służąc Ojczyźnie ponieśli śmierć męczeńską w Ponarach k. Wilna w latach 1941-1944”. Fundatorem tablicy jest Stowarzyszenie Rodzina Ponarska, zajmujące się upamiętnieniem ofiar zbrodni ludobójstwa w Ponarach i popularyzacją wiedzy historycznej na ten temat, który przez wiele lat – podobnie jak Zbrodnia Katyńska – był przemilczany.

Następnie w bocheńskim muzeum przewidziano Czwartkowy Wieczór Pamięci, w czasie którego mowa będzie o polskim duchowieństwie w archidiecezji wileńskiej w latach II wojny światowej, a przede wszystkim zostanie przybliżona postać urodzonego w Bochni redemptorysty o. Władysława Całki. Zaprezentowany zostanie też jego dziennik, prowadzony w czasie osadzenia w więzieniu na wileńskich Łukiszkach, w którym zapisał więzienną codzienność i jedyną – znaną dziś – martyrologię duchowieństwa polskiego na Wileńszczyźnie w tamtym czasie. (mg)

 

PROGRAM UROCZYSTOŚCI

15 września 2011 r.

 

Godz. 15.00 – Kościół św. Pawła Apostoła

Msza św. w intencji o. Władysława Całki i ofiar Zbrodni Ponarskiej

 

Godz. 16.15 – Cmentarz św. Rozalii

Odsłonięcie i poświęcenie Tablicy Ponarskiej oraz modlitwa przy grobie o. Władysława Całki

 

Godz. 17.30 – Muzeum im. prof. Stanisława Fischera

Czwartkowy Wieczór Pamięci

Ks. prof. dr Tadeusz Krahel (Archidiecezjalne Wyższe Seminarium Duchowne w Białymstoku)
– Martyrologia duchowieństwa polskiego w archidiecezji wileńskiej w latach 1939-1945

Grażyna Potępa (Muzeum w Bochni) – Ojciec Władysław Całka, redemptorysta z Bochni

Janina Kęsek (Muzeum w Bochni) – Dziennik więzienny o. Władysława Całki

 

************

  

 

Władysław Całka,

urodził się 4 listopada 1897 r. w rodzinie rolników z Kolanowa Andrzeja i Katarzyny z domu Więcek. Wychowywany był w atmosferze religijnej, co niewątpliwie zaważyło później na wyborze drogi życiowej. Matka wpoiła mu we wczesnym dzieciństwie kult Matki Bożej Nieustającej Pomocy. Po ukończeniu szkół w Bochni, za namową stryja ks. Alojzego Całki, podjął decyzję o wstąpieniu w październiku 1912 r. do Zgromadzenia Redemptorystów w Tuchowie. Śluby wieczyste złożył 2 sierpnia 1921 r., zaś święcenia kapłańskie przyjął w Tuchowie 28 czerwca 1925 r. Pierwszymi placówkami, gdzie go skierowano, były Kraków i Toruń. Podczas pobytu w Krakowie był spowiednikiem i kierownikiem duchowym sługi Bożej Rozalii Celakówny.

W 1937 r. wyjechał do Wilna, gdzie redemptoryści zakładali nową placówkę klasztorną. Wybuch II wojny światowej pokrzyżował plany związane z budową kościoła klasztornego i rozwinięciem działalności misyjnej. W marcu 1942 r. zakonnicy, wśród nich o. Władysław Całka, zostali aresztowani i osadzeni w więzieniu na wileńskich Łukiszkach. Podczas pobytu w więzieniu prowadził dziennik, który zachował się i znajduje się obecnie w posiadaniu rodziny. Jest on niezwykłym źródłem historycznym, prawdopodobnie jedynym zapisem więziennej codzienności oraz martyrologii duchowieństwa polskiego na Wileńszczyźnie w tamtym czasie. W dzienniku o. Władysława Całki wymienieni są m.in. współwięźniowie, którzy zostali zamordowani w latach 1941-1944 w Ponarach pod Wilnem.

Po uwolnieniu z więzienia na Łukiszkach o. Władysław powrócił do klasztoru i zaangażował się w działalność konspiracyjną wileńskiej organizacji AK. W 1945 r. został zmuszony, wraz z innymi redemptorystami, do opuszczenia Wilna. Pracował kolejno w Zamościu, Paczkowie, Warszawie, Głogowie i Bardzie Śląskim, gdzie zmarł 7 grudnia 1969 r. Na prośbę rodziny pochowany został w Bochni na cmentarzu św. Rozalii.

Muzeum w Bochni